T24 Dış Haberler
Aralarında Avrupa Birliği, Afrika, Asya, Güney Afrika ve Güney Amerika ülkelerinden başbakan ve cumhurbaşkanları da bulunan 100 kadar lider, Rusya-Ukrayna savaşı sürerken bir barış planı üzerinde çalışmak için İsviçre’de bir araya gelecek. Zirvede Kiev’in en yakın müttefiki ABD’yi Başkan Yardımcısı Kamala Harris temsil edecekken, Türkiye adına Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katılacak.
Luzern’in dışındaki lüks Bürgenstock yerleşkesinde yapılacak olan konferansta Ukrayna’nın sunduğu 10 maddelik barış planı görüşülecek. Görüşmelerde ele alınacak diğer üç tema nükleer tehdit, gıda güvenliği ve Ukrayna’nın insani ihtiyaçları olarak belirlendi.
Zirveye, savaşta saldırgan ülke konumunda bulunan Rusya katılmayacak.
İsviçre’deki barış zirvesi, G7 liderlerinin İtalya’da dondurulmuş Rus varlıklarının olağanüstü gelirlerinden yararlanarak Ukrayna’ya yaklaşık 50 milyar dolar tutarında bir kaynak ayırmaya karar vermesinden bir gün sonra gerçekleşecek.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün yaptığı açıklamada Ukrayna’nın birliklerini Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporojye’den çekmesi ve NATO’ya katılma isteğinden vazgeçmesi halinde müzakerelere başlayabileceklerini söyledi. Ukrayna, ABD ve NATO bu talepleri reddediyor.
İsviçre’deki zirveye katılan ülkeler tarafından pazar günü yayımlanacak ortak bildiride Birleşmiş Milletler prensiplerine ve “egemenlik ile toprak bütünlüğüne saygının önemine” vurgu yapılacağı düşünülüyor.
Masada Rusya olmayacağı için, bu zirvede barış müzakereleri konusunda önemli bir yol kat edilmesi beklenmiyor.
Ukrayna’nın sunduğu barış planı Rus askerlerinin Ukrayna’dan tamamen çekilmesini ve 1991 sınırlarına dönülmesini öngörüyor.
Kiev, toplantıya Rusya’nın yakın müttefiklerinden Çin’in katılması için yoğun mesai harcasa da Pekin’i ikna edemedi.
Zirveye giden süreç
Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenski, 15 Kasım 2022’de Bali’de düzenlenen G20 zirvesinde Rusya-Ukrayna savaşının sonlanması için 10 maddelik bir barış planı sunmuştu.
Ukrayna, bu planın nasıl ve ne zaman hayata geçirileceğini ele almak için bir zirve düzenleyeceklerini duyurdu. Bu doğrultuda Ukrayna, “Ulusal Güvenlik Danışmanları (UGD)” Toplantıları mekanizmasını başlattı.
İlk UGD toplantısı, Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da 24 Haziran 2023’te yapıldı. Daha sonra Suudi Arabistan, Malta, Ukrayna ve İsviçre’nin ev sahipliğinde yapılan toplantılarda sürecin nasıl ilerleyeceğine dair görüş alışverişinde bulunuldu.
Ukrayna, bu görüşmeler ve İsviçre’yle bulunduğu temasların sonucunda 15-16 Haziran 2024 tarihlerinde İsviçre’nin ev sahipliğinde bir “Barış Zirvesi” düzenleneceğini duyurdu.
İsviçre’nin açıklamalarında göre yarın başlayacak zirveye 100 ülkeden temsilciler katılacak. Ancak çeşitli kaynaklar, katılımını resmen duyuran ülkelerin henüz bu sayıya ulaşmadığını bildiriyor.
